Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapım USTASI Fiyatları

Çağrı Merkezimiz 0536 692 51 95
Zaloğlu yapı İnşaat
0530 153 78 60

Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapım USTASI Fiyatları
30/08/2016 Facebook Twitter LinkedIn Google+ ÇATI YAPIMI HAKKINDA
elazig-cAti-Aktarma-cati-Yapim-USTASI-Fiyatlari-1

Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapım USTASI Fiyatları 0536 692 51 95 / 0530 153 78 60 Fiyat Teklifi İçin Bize Ulaşın Önce Bölgeye uygulanacak çalışma için Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapımı USTASI Alanında uzman ustalarımız keşif yaparak proje hazırlarlar.Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapımı USTASI ustalarımız Analiz yapılan bölgeye gerekli duyulan malzemeyi saptarlar.
Çatı izolasyonu Şıngıl çatı duvar yıkım kırım demir çelik metal çatı sandviç panel Teras çatı kapatma ahşap çatı yapımı membran çatı ustası kiremit aktarma kiremit çatı yapımı eternit çatı ustası pergole çatı ustası profil çatı ustası balkon kapatma .Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapımı USTASI çalışma yapılacak alanlarda nelere ve İhtiyaç duyulduğu müşteriye paylaşılır,Elâzığ Kiremit çattı ustalarımız Tarafından Uygulamaya konulur.
Öncelik olarak İstanbul geneline tüm bölgelerine Türkiye Geneline Elâzığ ilinde ÇAtı Aktarma Çatı Yapımı USTASI uygulamaları Elâzığ ÇAtı Aktarma Çatı Yapımı USTASI sistemleri profesyonel Elâzığ çatı ustalarımız tarafında güven ve kalite ilkelerini siz değerli müşterilerinine en ekonomik fiyatlar ile sunmaktadır.Elâzığ Kiremit Çatı Ustalarımız Türkiye genelinede hizmet vermektedirler.BİZE ULAŞIN

Elâzığ çatı ustası, Elâzığ çatı aktarma, Elâzığ şıngır çatı, Elâzığ kiremit çatı, Elâzığ membran çatı, Elâzığ eternit çatı, Elâzığ ondolin çatı, Elâzığ pergole çatı, Elâzığ profil çatı, Elâzığ teras kapatma, Elâzığ çatı firması, Elâzığ çıtı fiyatları

Elâzığ (Türkçe telaffuz: [elɒzə.]; eski adları ile: Harput, Mamüret’ül Aziz[not 1], El-Aziz[not 2], El-Azık), Türkiye Cumhuriyeti’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde Yukarı Fırat Havzasında bulunan, on bir ilçeden oluşan il. Konumu itibariyle; ili doğudan Bingöl, kuzeyden Keban Baraj Gölü aracılığıyla Tunceli, batı ve güneybatıdan Karakaya Baraj Gölü vasıtasıyla Malatya illerinin arazileri çevrelemektedir. İlin sınırları 8.327 km2‘si kara, 826 km2‘si baraj ve doğal göl olmak üzere toplam 9153 km2 ‘lik alanı kapsamaktadır. İl, merkez ilçe ile birlikte 11 ilçe, 537 köy ve 709 mezra yerleşkesinden oluşmaktadır. Nüfus bakımından Doğu Anadolu’nun Erzurum ve Malatyaillerinden sonra en büyük 3. ilidir.[2] Halk arasında Elâzığlı olanlara, Elâzığ ağzında kardeş ve ağabey anlamlarına gelen gakgoş hitabı kullanılır.[3] İlin tarihi M.Ö. 20. yüzyıla dayanır.[4] Tarihte Anadolu’yuMezopotamya’ya bağlayan kervan yollarının geçiş güzergahı içinde önemli yerleşim yeri olmuş, birçok kültüre ev sahipliği yapmıştır.[5] Müslüman, Rum, Ermeni ve Süryani halklarının uzun yıllar birlikte yaşadığı bu bölgede günümüzde halâ farklı kültür ve medeniyetlerin kalıntıları görülmektedir.[5] İlin ismi 1937 yılında Atatürk’ün şehre yaptığı ziyaretinde sunduğu teklif ile Azık[not 3] ili manasına gelen El-Azık olarak değiştirilmiş, Türkçe uyumu ve söyleyiş kolaylığı nedeniyle Elâzığ halini almıştır.[6]

İçindekiler
[gizle]

1Tarihçe
1.1İlk Çağ dönemi
1.2Bizans dönemi ve Türk hakimiyetine geçiş
1.3Cumhuriyet Dönemi ve Yakın Tarih
2Coğrafya
2.1Konum
2.2İklim
2.2.1Yıllık sıcaklık ve yağış değerleri
2.2.2Bitki örtüsü
2.3Coğrafi yapılar
2.3.1Dağlar
2.3.2Akarsular
2.3.3Ovalar
2.3.4Göller
3Demografi
3.1Toplumsal yapı
3.2Nüfus
4Ekonomi
4.1Tarım
4.2Madencilik
4.3Sanayi
5Kültür ve sanat
5.1Müzik
5.2Kürsübaşı geleneği
5.3Elâzığ ağzı
5.4Halk Oyunları
5.5Yöresel Yemekler
5.6Sanat Etkinlikleri
5.6.1Uluslararası Çayda Çıra Film Festivali
5.6.2Harput Senfonisi
5.6.3Hazar Şiir Akşamları
6Altyapı
6.1Sağlık
6.2Ulaşım
6.2.1Karayolu ulaşımı
6.2.2Havayolu ulaşımı
6.2.3Demiryolu ulaşımı
6.2.4Su yolu taşımacılığı
6.3Eğitim
6.3.1Fırat Üniversitesi
7İlçeler
7.1Ağın
7.2Alacakaya
7.3Keban
7.4Karakoçan
7.5Palu
7.6Kovancılar
7.7Sivrice
8Önemli Yerler ve Yapılar
8.1Tarihi Yerler
8.1.1Harput Antik Kenti
8.1.2Harput Kalesi
8.1.3Hamam ve Kaplıcaları
8.1.4Cami ve Türbeler
8.2Barajlar
8.2.1Keban Barajı
8.2.2Cip Barajı
8.3Kış Turizmi
8.3.1Hazarbaba Kayak Merkezi
8.4Sosyal Aktivite
8.4.1Kültür Park
9Medya
9.1Yerel TV kanalları
9.2Yerel radyo kanalları
9.3Yerel gazeteler
10Kardeş Şehirler
11Fotoğraf galerisi
12İlin milletvekilleri
13Ayrıca bakınız
14Dış bağlantılar
15Dipnotlar
16Kaynakça
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Harput’un eski bir resmi.
[not 4]

Elâzığ, eski Harput ‘un devamı niteliğindedir.[4] Bu nedenle Elâzığ tarihi Harput tarihi ile birlikte ele alınmaktadır. Harput, Anadolu’yu Mezopotamya’ya bağlayan kervan yollarının geçiş güzergahı içinde yer almış, birçok kültüre ve medeniyete ev sahipliği yapmıştır.[5] Harput’un, bilinen en eski sakinleri M.Ö. 2000’li yıllarda Doğu Anadolu’ya yerleşmiş Hurriler’dir.[4] Hurriler’in ardından Hitit hakimiyetine girmiş, çok sürmeden M.Ö. 9.yy itibariyle Doğu Anadolu’da devlet kuran Urartular hüküm sürmüştür. Harput, 1085 yılında Türklerin eline geçmiş, daha sonra İlhanlılar, Dulkadiroğulları, Akkoyunlular ve Safevilerhükmetmiştir. 1516 yılında gerçekleşmiş olan Çaldıran Muharabesi sonrasında Osmanlı Ordusu tarafından fethedilmiştir. Sonralarında Harput’taki yaşamın, şimdiki Elâzığ Merkez İlçesi’nin bulunduğu ovaya 19. yy ortalarında taşınması ve çevre ilçelerin bağlanması ile birlikte bugünkü Merkez İlçe ve 9 ilçeyi kapsayan Elazığ ili sınırları oluşmuştur. Esas gelişimini Cumhuriyet yıllarının başında göstermeye başlamıştır.[4][7]Sultan Abdulaziz’in tahta çıkmasıyla, Ahmed İzzet Paşa devrinde tayin edilen vali teklifiyle 1867 yılında şehre Mamurat’ül-Aziz adı verilmiş, Halk arasında telafuz zorluğu nedeniyle kısaca Elaziz olarak söylenmiştir.[6]1937 yılında Atatürk’ün ziyaretinde teklifi ile azık ili manasına gelen El-azık adı verilmiş daha sonra Elazığ halini almıştır.[6]

İlk Çağ dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazar Gölü Kıyısı (19. yy sonları – 20. yy başları)

Elâzığ bölgesinin ilk yazılı tarihi Hitit tabletlerindeki bilgilerle aydınlatılmıştır. Yazılı bilgilerde elde edilen bulgulara göre yöre İşuva adıyla anılmaktaydı. [8][9] Arkeolojik kazılarla birlikte bölgedeki Hitit varlığı teyit edilmiştir. M.Ö. 12. ve 7. yüzyıllar arasında bölgeye kökenleri Hurriler’e dayanan Urartu Devleti hakim olmuştur. [8] Yazılı belgeler haricinde Harput Kalesi, Altınova Norşuntepe’de ortaya çıkarılan Urartu yerleşkesi, Palu Kalesi ve İzoli çivi yazılı kitabelerine ait bulgular ile Urartu hakimiyetindeki dönemi aydınlatılmıştır. M.Ö. 7. yy. ile birlikte Asur ve İskit Akınları ile Urartu Devleti zayıflamış, Harput ve bölgesi Med egemenliği altına girmiştir. Kısa süren Med hakimiyeti ardından Pers hakimiyetine girmiş, M.Ö. 4. yy döneminde Pers İmparatorluğunun tarihe karışmasının ardından Elâzığ yöresi Sofen Krallığı olarak adlandırılmıştır. Sonrasında Romalılar hakimiyetinde kalan Elâzığ bölgesi, M.S. 6. yüzyıla kadar sık sık Bizans ile Sasani hakimiyetinde el değiştirmiştir.

Bizans dönemi ve Türk hakimiyetine geçiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Eski Elâzığ yerleşkesi (19. yy sonları – 20. yy başları)

Elâzığ bölgesi 7. yy’dan itibaren ikinci Bizans hakimiyetine kadar Bizans – Arap mücadelelerine sahne olmuş ve 10. yy. itibariyle tam anlamıyla Bizans hakimiyetine girmiştir.[8] 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi ile birlikte Elâzığ bölgesi de Türklerin hakimiyeti altına girmiş; 1085 yılında Çubuk Bey önderliğinde Çubukoğulları Beyliği kurulmuştur. Yine Beylik’in hakimiyeti uzun sürmeyerek, bölge 1110 yılında Belek Gaziönderliğinde Artuklular’ın eline geçmiştir. Belek Gazi’nin ardından hükümdarlık önce Davud, sonra Davud’un kardeşi İmadeddin Ebu Bekir’in eline geçerek burada Harput Artukluları diye adlandırılan bağımsız birbeylik kurmuştur. [8] 1234 yılında bu beyliğe son veren Anadolu Selçukluları’nın hakimiyetini sonraki dönemlerde sırasıyla Dulkadiroğulları, Kadı Burhaneddin, Timur ve Akkoyunlu egemenlikleri izledi. 16. yy. başlarında bir süre Safevi hakimiyetinde kalan topraklar 1514 yılında Osmanlı egemenliğine girdi.[5]

Cumhuriyet Dönemi ve Yakın Tarih[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ, gelişme ve büyümeye Cumhuriyet yıllarının başında başlamıştır.[4][7] Cumhuriyetin ilk yıllarında Harput’tan şimdiki Elâzığ ilçesi ve şehir merkezi olan Uluova’ya yeni yerleşkeler kurulmuş, çeşitli bölgelerinde düz arazide tarım yapılmaya başlanmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte yaşanan olaylar ve 1925 yılındaki Şeyh Said tarafından Ergani ilçesine bağlı Eğil bucağında başlayan isyan, Elâzığ’a da sıçramış; bölgede 1 ay süreyle sıkıyönetim ilan edilmiştir. Atatürk 1937 yılında şehre bir ziyarette bulunmuş ve sunduğu teklif ile şehre azık (bolluk) ili manasına gelen El-Azık adı verilmiş daha sonralarında günümüzdeki haliyle Elazığ ismini almıştır.[6] Cumhuriyet tarihinde çeşitli dönemlerde şehirde şeker ve çimento fabrikaları açılmış; bunların yanı sıra çeşitli maden ve mermer fabrikaları ile halkın bir bölümüne istihdam ve ekonomisine katkı sağlamıştır. Şehirde Cumhuriyet döneminin en önemli olaylarından biri de 2010 yılında yaşanan büyük Elâzığ depremidir. Depremde 41 kişi ölmüş[not 5], yüzlerce kişi yaralanmıştır. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’nün verilerine göre; saat 04.32’deki ilk depremin ardından bölgede büyüklükleri 5.5 ile 3.0 arasında değişen 84 sarsıntı, büyüklü küçüklü toplamda 796 artçı deprem kaydedilmiştir.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir] Compass rose pale.svg Erzincan Tunceli Bingöl
g
t
d
Compass rose pale.svg
Malatya Kuzey Bingöl
Batı Elâzığ Doğu
Güney
Malatya Diyarbakır Diyarbakır

Harput’tan Elazığ görünümü

Konum[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ Doğu Anadolu Bölgesi’nin güneybatısında, Yukarı Fırat Bölümü’nde yer almaktadır. Toplam alanı 9153 km2‘yi bulan ve bu alanı ile Türkiye topraklarının %1,2’sini kaplayan il sahası, 40º 21 ile 38º 30 doğu boylamları, 38º 17 ile 39º 11 kuzey enlemleri arasında kalmaktadır. Şekil olarak kabaca bir dikdörtgene benzeyen ve etrafını çevreleyen sular nedeniyle Türkiye karasını andıran Elâzığ topraklarının doğu-batı doğrultusundaki uzunluğu yaklaşık 150 km, kuzey-güney yönündeki genişliği ise yaklaşık 65 km civarındadır. İlin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği (rakımı) 1067’dir. İli, doğudan Bingöl, kuzeyden Tunceli, batı ve güneybatıdan Malatya, güneyden ise Diyarbakır ilinin arazileri çevrelemektedir. Aynı zamanda Elâzığ ili; doğu, batı ve güneyinden, Güneydoğu Toroslar’ın batı uzantıları ile çevrilidir. Elâzığ ilinin sınırlarının 8.327 km2‘si kara, 826 km2‘si baraj ve doğal göldür. İl Sınırları içindeki en önemli akarsu Fırat ve kollarıdır. 86 km2 yüzölçümü olan Hazar Gölü, il merkezine 30 km. mesafededir. Ayrıca Elâzığ Keban, Karakaya, Kralkızı ve Özlüce gibi önemli baraj gölleri ile çevrilidir.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ, karasal iklimin etkisindedir. Yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları ise soğuk ve sert geçer. Doğu Anadolu’nun diğer illeri ile karşılaştırıldığında kışlar çok daha yumuşaktır. Son zamanlarda Elâzığ çevresine yapılan barajlar nedeniyle iklimde sapmalar gözlenmiştir.[9] En fazla kış ve ilkbahar aylarında yağış alan ilde bu iklim yapısı tarımsal ürünlerde çeşitliliği arttırmıştır.[9]

Yıllık sıcaklık ve yağış değerleri[değiştir | kaynağı değiştir] [gizle]Nuvola apps kweather.svg Elâzığ iklimi Weather-rain-thunderstorm.svg
Aylar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
Ortalama en yüksek sıcaklık, °C 2,8 5,0 11,3 17,8 23,6 29,6 34,3 34,1 29,4 21,7 12,4 5,3
Ortalama sıcaklık, °C −0,9 0,6 5,9 12,0 17,2 22,9 27,4 26,7 21,5 14,5 6,9 1,7
Ortalama en düşük sıcaklık, °C −4 −3,1 1,1 6,4 10,5 15,0 19,3 18,9 14,2 8,9 2,7 −1,3
Ortalama yağış, mm 37,4 39,1 50,7 64,9 49,5 12,9 3,3 1,2 8,6 44,4 46,1 42,2
Kaynak: Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü[10]

Bitki örtüsü[değiştir | kaynağı değiştir] Karasal iklimin hakim olduğu Elâzığ, doğal bitki örtüsünün giderek yok olmasıyla birlikte bozkır (step) görünümündedir.[9] Dağlarının yüksek kesimlerinde meşe ormanlarına rastlanır.[9] Ormanları genellikle bozuk baltalık olarak bilinen sağlıksız ağaçlardan oluşmaktadır.[9]

Coğrafi yapılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazar Gölü

Dağlar[değiştir | kaynağı değiştir] İlin önemli dağları, Akdağlar (2450 m), Hazarbaba (2347 m), Mastar dağı (2148 m), Haşto dağı (2069 m), Asker dağı (1768 m), Hasan dağı (2118 m), Yaylım dağı (2097 m), Taşkele dağı (1430 m), Meryem dağı (1490 m.) olarak sıralanabilir. Elâzığ ili doğu, batı ve güney bölgelerinden Güneydoğu Toroslar’ın batı uzantıları ile çevrilidir.[11] İlin batısı, Hasan Dağları (2118 m.), Bulutlu Dağı (2004 m.), Karga Dağı (1925 m.) ve Kamışlık Dağı (2016 m.) yer alır. Güneyinde Meryem Dağı (1490 m.) bulunmaktadır.[11]

Akarsular[değiştir | kaynağı değiştir] Elazığ ilinde, Palu İlçesi’nde Keban Baraj Gölü’ne karıştığı noktaya kadar 500 km. uzunluğunda 42000 km²’lik akaçlama havzasıyla Murat Nehri bulunur.[11] Bunun yanı sıra Karasu ile Murat Nehri kollarının Keban İlçesinin kuzeyinde birleşimiyle güneybatı yönünde akan 2800 km uzunluğu ile bilinen Fırat Nehri bulunmaktadır.[11]

Ovalar[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ ilinde; ilçe merkezinin kurulu olduğu Elazığ Ovası (Uluova) ile birlikte, Palu (Yarımca) Ovası, Behremaz (Sivrice) Ovası ve Kuzova olmak üzere 4 ova bulunmaktadır.[9][11] Bunlardan Elâzığ ve Palu ovası,Elbistan-Malatya-Uluova-Palu-Muş çöküntü alan dizisi içinde yer almaktadır.[9] Özellikle Cumhuriyet dönemi başlarında Uluova’ya (Elazığ Ovası) Harput’tan yoğun göç yaşanarak şimdiki Elâzığ yerleşkesi kurulmuştur.

Göller[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ ilinde Gölcük ya da Sivrice adıyla da bilinen uzunluğu yaklaşık 22 km, genişliği 5–6 km uzunluğunda il merkezine 25 km uzaklıkta Hazar Gölü bulunmaktadır.[11] Aynı zamanda Keban ilçesinde bulunan Keban Baraj Gölü ve Cip Baraj Gölü olmak üzere iki adet baraj gölü bulunmaktadır.[11]

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir] Toplumsal yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elâzığ’da Ermeni bakkal Hovhannes

Elâzığ’da 11.yüzyıldan günümüze kadar Selçuklular, Memlükler, Çubukoğulları, Artuklular, Dulkadiroğulları, Akkoyunlular, Eretna (Kadı Burhaneddin Ahmet) Devleti, Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye Cumhuriyeti gibi Türk Devlet ve Beylikleri hüküm sürmüştür.[12] Müslümanlar, Rumlar, Ermeniler ve Süryaniler, uzun yıllar birlikte bu bölgede yaşamışlardır.[5]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir] Kentteki nüfus çoğunluğunu şehrin yerli halkı oluşturmakla beraber, nüfusun geri kalanını komşu şehirlerden ve ilde bulunan üniversite dolayısıyla farklı şehir ve ülkelerden gelenler oluşmaktadır. Son zamanlarda doğum oranındaki artışın yanı sıra; batı illeri çoğunu oluşturmakla beraber, il dışına kısmi göç vermektedir. Aynı zamanda son dönemlerde yaşam ve imkan şartları dolayısıyla, kırsal bölgelerden çoğunluğu il merkezine olmak üzere ilçelere iç göç yaşanmaktadır.

Elazığ il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir – Kır
1965[13] 322.727 42
%33 106.180
216.547 %67
1970[14] 376.915 40 %17Dark Green Arrow Up.svg
%40 151.555
225.360 %60
1975[15] 417.924 40 %11Dark Green Arrow Up.svg
%42 175.675
242.249 %58
1980[16] 440.808 42 %5Dark Green Arrow Up.svg
%42 187.025
253.783 %58
1985[17] 483.715 42 %10Dark Green Arrow Up.svg
%48 233.621
250.094 %52
1990[18] 498.225 41 %3Dark Green Arrow Up.svg
%55 272.790
225.435 %45
2000[19] 569.616 39 %14Dark Green Arrow Up.svg
%64 364.274
205.342 %36
2007[20] 541.258 38 -%5Red Arrow Down.svg
%72 389.774
151.484 %28
2008[21] 547.562 37 %1Dark Green Arrow Up.svg
%70 384.034
163.528 %30
2009[22] 550.667 37 %1Dark Green Arrow Up.svg
%71 392.722
157.945 %29
2010[23] 552.646 37 %0Dark Green Arrow Up.svg
%73 400.675
151.971 %28
2011[24] 558.556 37 %1Dark Green Arrow Up.svg
%74 410.625
147.931 %26
2012[25] 562.703 37 %1Dark Green Arrow Up.svg
%74 418.991
143.712 %26
2013[26] 568.239 37 %1Dark Green Arrow Up.svg
%71 406.131
162.108 %29
2014[27] 568.753 37 %0Dark Green Arrow Up.svg
%75 424.994
143.759 %25
2015[28] 574.304 36 %1Dark Green Arrow Up.svg
%76 438.846
135.458 %24
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Elâzığ çarşısında yan yana dükkânlar

İlin ekonomisi sanayi, tarım ve ticarete dayanır. Keban Barajı’nın yapılmasından sonra tarıma elverişli toprakların bir kısmı su altında kaldığından, tarım alanlarının azalması paralelinde sanayi canlanmıştır. Gayri safi gelirinin % 30’u sanayi, % 10’u ticaret ve % 25’i tarım sektöründen elde edilir.

Tarım[değiştir | kaynağı değiştir] İlin ovaları az, fakat çok verimlidir. Bol suları bulunan büyük akarsuların suladığı bu ovalarda; buğday, arpa, pirinç, şeker pancarı, tütün, fasulye, nohut, mercimek, fiğ, burçak, soğan, sarımsak, pamuk, üzüm, elma,armut, kayısı, ceviz, badem ve dut yetişir. Yetiştirilen ürünler arasında lahana, kavun ve çilek önemli gelir kaynağı haline gelmiştir.

Madencilik[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ, madenciliğin tarımla yarıştığı ve hatta tarımı geçtiği bir yerdir. Topraklarında bakır, krom, simli kurşun ve betonit gibi başlıca maden kaynakları bulunmaktadır. Ergani Bakır İşletmesi’nde blister, bakır, sülfürik asit ve prit tüvenan cevher istihsal edilir. Diğer maden işletmeleri Guleman Krom İşletmesi, Ferro Krom Tesisleri ve Elâzığ Betonit Fabrikası’dır. Bunun yanı sıra Alacakaya ve Arıcak ilçelerinde mermer çıkarılmaktadır. Kendine has özelliği bulunan Elâzığ mermerini işlemek üzere son senelerde birçok mermer işleme fabrikası kurulmuştur.

Sanayi[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ topraklarının maden bakımından zengin oluşu ve Türkiye’nin en büyük hidroelektrik santrallerinden birinin bu ilde olması nedeniyle sanayi gelişmiştir. İrili ufaklı 1200 sanayi iş kolu vardır. Elâzığ, sanayi alanında Doğu Anadolu Bölgesi’nde önemli bir yere sahiptir. Özellikle Organize Sanayi Bölgesi’nin kurulması ile fabrika sayısı hızla artmıştır. 49 fabrikalık sanayi bölgesinde 20 fabrika inşaatı tamamlanarak üretime geçmiştir. Diğerlerinin inşaatı devam etmektedir. Un, deri, şeker, çimento, pamukyağı, pamuk ipliği,kiremit, yün, süt, yem, azot, süper fosfat, kireç, plastik boru, tüpgaz imalatı ve dolum, kâğıt, tekstil, meşrubat, matbaacılık, mermer, ayçiçek yağı, ayakkabı, mobilya, sabun, tıbbi malzeme fabrikaları başlıca büyük sanayi kuruluşlardır.

Kültür ve sanat[değiştir | kaynağı değiştir] Geçmişte Müslümanlar, Rumlar, Ermeniler ve Süryaniler’in uzun yıllar birlikte yaşadığı bu bölgede günümüzde hala farklı kültür ve medeniyetlerin izleri görülmektedir.[5] Çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapan bölgede tarihin çeşitli dönemlerinde çok kültürlü bir yaşayış biçimi görülmüştür. Kültürler; şehrin yemeklerine konuşma diline ve müziğine yansımış uzun tarihler boyunca canlılığını yitirmeden günümüze ulaşmıştır. Günlük hayatta duyduğumuz birçok türkü ve ağıtların doğduğu Harput Musikisi ve bununla süregelen Kürsübaşı Geleneği, şehrin önemli kültürel ve sanalsal birikimlerindendir.

Müzik[değiştir | kaynağı değiştir] Harput müziği, Elâzığ mahalli müzik konusunda da Osmanlı sarayının hemen arkasında yer almıştır ve bugün hala müzik geleneği kürsübaşı denilen geleneksel etkinliklerle de icra edilmektedir. Mamoş, Necibem, Kar Mı Yağmış, Hüseynik’ten Çıktım Şeher Yoluna, Ahçik Türküleri Harput musikisinin sayısız eserlerinden bazılarıdır.

Kürsübaşı geleneği[değiştir | kaynağı değiştir]

Restore edilmiş eski bir Elâzığ evi

Eski Harput evlerinde soba biçimli bir masa etrafında bireylerin sohbet etmek, eğlenmek ve bağları güçlendirmek amacıyla bir araya geldiği gelenektir.[29] Bu toplantılarda güncel olaylar konuşulmuş ve Harput Musikisi’nden eserlere yer verilmiştir. 2010 yılı itibariyle bu gelenek, UNESCO Dünya Kültür Mirası Temsili Listesi’ne kabul edilmiştir.[29]

Elâzığ ağzı[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: Elazığ ağzı
Harput ağzı olarak da bilinen Elâzığ ağzı, Türkiye Türkçesi ağızlarının doğu grubunda yer almaktadır. Kullanılan kelime ve telaffuzlar temelini Harput’tan alır. Git- (gitmek) fiilinin Elâzığ ağzı 1.2.3. tekil ve çoğul şahıs telaffuzları şöyledir:

1. tekilde (ben) kelimenin sonuna -im eki getirilir. Örneğin: Gid -(i)yor -um kelimesinde -yor eki atılarak ‘Gidim’ şeklinde telaffuz edilir.
2. tekilde (sen) kelimenin sonuna -isin eki getirilir. Örneğin: Gid -(i)yor -sun kelimesinde -yor eki atılarak ‘Gidisin’ şeklinde telaffuz edilir.
3. tekilde (o) kelimenin sonuna -i eki getirilir. Örneğin: Gid -(i)yor kelimesinde -yor eki atılarak ‘Gidi’ şeklinde telaffuz edilir.
1. çoğulda (biz) kelimenin sonuna -ik eki getirilir. Örneğin: Gid -(i)yor -uz kelimesinde -yor eki atılarak ‘Gidik’ şeklinde telaffuz edilir.
2. çoğulda (siz) kelimenin sonuna -isiz eki getirilir. Örneğin: Gid -(i)yor -sun -uz kelimesinde -yor eki atılarak ‘Gidisiz’ şeklinde telaffuz edilir.
3. çoğulda (onlar) kelimenin sonuna -iler eki getirilir. Örneğin: Gid -(i)yor -lar kelimesinde -yor eki atılarak ‘Gidiler’ şeklinde telaffuz edilir.
Halk Oyunları[değiştir | kaynağı değiştir] Çayda Çıra
Çayda Çıra, halay türünden halk oyunudur. Dünyada “Mumlu Dans” olarak da bilinir.[30] Genellikle sazsız olarak, “nanay” adı verilen türküler eşliğinde oynanır. Eskiden yalnızca kadınlar oynarken, günümüzde halk oyunları toplulukları tarafından gösteri amacıyla kadınlı erkekli oynanmaktadır. Günümüz Elâzığ yöresi düğünlerinde oldukça yaygındır.

“Cevizli sucuk” olarak da bilinen orcik

Yöresel Yemekler[değiştir | kaynağı değiştir] Elazığ mutfağında 150’ye yakın yemek ve tatlı çeşidi bulunmaktadır.[31] Bunlardan bazıları Harput köfte, peynirli ekmek, orcik, içli köfte, gömme, dolanger, ekmek tatlısı ve patiladır.[31][32] Yöre yemeklerinin tarihi Harput’a dayanmakta ve Türk yemek kültürü ile benzerlikler göstermektedir. Yörede yaygın olarak yapılan tatlılarından biri yöreyle özdeşleşen ve halk arasında cevizli sucuk olarak da bilinen orciktir. Orcik, üzüm ya da dut şırası veceviz kullanılarak yapılmaktadır. Bunun yanı sıra Elâzığ ovasında Sürsürü bağlarında, “Sürsürü Üzümü” olarak da bilinen Öküzgözü Üzümü yetişmekte; yapılı, kalıcı, kırmızı meyvemsi, dolgun ve hafif taneli oluşuyla ve yıllandırılmaya uygunluğuyla şarap yapımında kullanılmaktadır.

Sanat Etkinlikleri[değiştir | kaynağı değiştir] Uluslararası Çayda Çıra Film Festivali[değiştir | kaynağı değiştir] Çaydaçıra Film Festivali Logosu.jpg
Ana madde: Uluslararası Çayda Çıra Film Festivali
İlk olarak 24 Ekim 2008 tarihinde tertiplenen; Türk sinema ve tiyatro sanatçılarının katılımlarıyla, film gösterimleri ve etkinliklerin Elâzığ’da yapıldığı film ve sanat festivalidir.[33] Her yıl festivale katılan sanatçı konuklara bir de Çayda Çıra Onur Ödülü ve Çayda Çıra Özel Ödülü verilmektedir.2013 yılı itibariyle uluslararası statü kazanan, 2008’den bugüne tertiplenmekte olan festivale Türkan Şoray, Oya Aydoğan, Fatma Girik, Nuri Alço, Ediz Hun, Ata Demirer gibi Türk sinema ve tiyatro sanatçılarından önemli isimler katılmıştır.[34][35][36][37][38]

Harput Senfonisi[değiştir | kaynağı değiştir] Kültür ve Turizm Bakanlığı, Elazığ Valiliği, Ankara Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfının tertiplediği; Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası ve Elazığ Mahali Sanatçılarının ortak çalışması ile şefliğini Bujor Hoinic’in yaptığı Harput Senfonisi organizasyonu, ilk olarak 31 Mayıs 2013 tarihinde Elâzığ’da icra edilmiş; daha sonra 26 Mayıs 2014 tarihinde Ankara TRT Stüdyolarında, 26 Aralık 2015 tarihinde İstanbul Cemal Reşit Rey Konser Salonunda düzenlenmiştir. Organizasyonlarda Elâzığ – Harput musikisinden eserler yer almıştır. Ayrıca organizasyon 2013-2014 yıllarında TRT Müzik, 2015 yılında Kanal 23’ten canlı yayımlanmıştır.[39]

Hazar Şiir Akşamları[değiştir | kaynağı değiştir] Elazığ Valiliği tarafından tertiplenen ve Fırat Şiir Akşamları adıyla başlayıp 1992 yılından bu güne düzenlenen (1994 ve 2015 yılları hariç[40]) uluslararası şiir festivalidir.[41] İlk olarak 5 Aralık 1992 tarihinde Fırat Şiir Akşamları adıyla düzenlenmiş; alınan kararlarla 22 Eylül 1995 tarihi itibariyle Hazar Şiir Akşamları, 26 Haziran 1998 tarihi itibariyle Hazar Şiir ve Musiki Akşamları, 13 Haziran 2000 tarihinden günümüze Uluslararası Hazar Şiir Akşamları adıyla tertiplenmiştir.[40]

Altyapı[değiştir | kaynağı değiştir] Sağlık[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ’da her 100.000 kişiye 608 hastane yatağı düşmektedir. Bu oran, 262 olan Türkiye ortalamasının 2 katından fazladır. Elazığ’da 2002-2006 yılları arasında toplam hekim sayısı % 15,4 artarken, diş hekimi sayısı % 26,15, diğer sağlık personellerinin sayısı ise % 13,64 artmıştır. Elâzığ, Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 2003 yılında yapılan sağlık sektörü gelişmişlik sıralamasında sağlık sektöründe en gelişmiş iller bazında 12. sıradır. Fırat Üniversitesinin tıp fakültesi bünyesinde bulunan araştırma hastanesi, TRB1 bölgesi ve bölge dışına hizmet veren önemli hastanelerden biridir.[42] Elâzığ sağlık sektöründe oldukça gelişmiş bir il olup, CNBC-e Business dergisinin yaptığı araştırmalara göre Türkiye’nin en iyi sağlık altyapısına sahip ikinci şehridir.

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ İli, Doğu Anadolu Bölgesi’nin geçiş merkezi konumundadır. Elâzığ Türkiye’nin dört bir yanına ana yollarıyla bağlı olup, ayrıca demiryolu ve havayolu ulaşımına da sahiptir. Keban Barajı’nın yapımıyla Elâzığ’ın bazı ilçeleri ve komşu illere bağlı ilçeleriyle Keban Baraj Gölü’nden feribotla yapılmaktadır.

Karayolu ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir] İlin en önemli karayolu bağlantısı; Ankara – Kayseri – Malatya üzerinden gelerek, Tunceli ve Erzurum’a giden devlet yoludur. Bu karayolunun 156 km’si Elâzığ İl sınırları içindedir. Yolun Elâzığ – Palu kesiminin 87. km sindeki Kovancılar yöresinden kuzeydoğuya ayrılan bir kol; Bingöl ve Muş üzerinden Van’a kadar ulaşmaktadır.

İlin ikinci önemli devlet yolu Diyarbakır ve Mardin üzerinden Suriye sınırında Nusaybin ve Cizre, Irak sınırında Habur sınır kapılarına kadar ulaşır.

Havayolu ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elazığ Havalimanı (TR-EZS)

Kara ve demiryollarının yanında Elâzığ’a hava yolu ile de ulaşmak mümkündür. Elâzığ’a Türkiye’nin bütün illerinden her gün Ankara ve İstanbul bağlantılı olarak ve diğer bazı illerden direk uçuş ile ulaşım imkânı mevcuttur. Elâzığ Hava Meydanı’nın yapımına 1938 yılında başlanmış, 1940 yılında hizmete sunulmuştur. Meydanın, 1720 x 30 m ebadında, 13/31 numaralı 1 adet pisti, 120 x 18 m ebadında taksirut ve 200 x 42 m ebadında 1 adet uçak park apronu mevcuttur. Yüzeyi asfalt kaplama olan pistin özel aydınlatma sistemi 1996 yılında yapılarak hizmete sunulmasıyla meydandan gece uçuşları da gerçekleştirilebilmektedir. Meydana bağlı Harput VOR istasyonu, yurt içi ve yurt dışına sefer yapan hava araçlarına (transit uçuşlara) hizmet veren VOR / DME cihazlarıyla meydan içerisi de NDB cihazıyla donatılmıştır. 2006 yılında temeli atılan yeni pist, 15 Mart 2009 tarihinde açılmıştır. Ağustos 2010’da temeli atılan hava alanı üst yapı ve terminal binası 20 Ekim 2012’de hizmete hazır hale getirilmiştir. Meydanın şehirden uzaklığı 12 km olup, ulaşım otobüs ve taksi işletmeciliği ile sağlanmaktadır. Meydanda, otopark, kafeterya, VIP / CIP salonları da bulunmaktadır. Ayrıca yeni yapılan pistle bölgede en büyük hava alanı konumunda bulunmaktadır.

Demiryolu ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Elâzığ Tren İstasyonu

Elâzığ İl merkezi Malatya’dan gelerek Maden ve Ergani üzerinden Diyarbakır’a giden demiryoluna 1934 yılında bağlanmıştır. Bu hat Elâzığ İli’nden geçerek Tatvan’a ulaşır. 1998 yılından beri Elâzığ – Ankara arasında Mavi Tren hizmete girmiştir.Gardan her gün karşılıklı olarak, Malatya – Gaziantep – Adana ve Mersin’e Fırat Ekspresi, haftanın 4 günü 4 Eylül Mavi Treni karşılıklı Ankara – Elâzığ, Elâzığ – Ankara, haftanın 3 günü posta yolcu treni, haftanın 2 günü Vangölü Ekspresi, haftanın 1 günü Şam Ekspresi, haftanın 1 günü Transasya Ekspresi seferleri yapılmaktadır. Malatya – Sivas – Kayseri – Ankara – Eskişehir – Bilecik – İstanbul (Haydarpaşa),Kütahya – Balıkesir – Manisa – İzmir – Konya – Afyon illerine ekspres treni ile yolcu taşımacılığı gerçekleştirilmektedir. Elâzığ – Malatya arasında günlük ortalama 3 – 4 seferin yapıldığı gardan ortalama 75 – 100 adet yolcu, 450 – 500 ton yük taşımacılığı yapılmaktadır. İl sınırları içerisindeki demiryolu uzunluğu 272 km olup, İl sınırları dahilinde Kuşsarayı, Pınarlı, Baskil, Şefkat, Yolçatı, Uluova, Kürk, Gezin, Maden, Yurt, Çağlar, Konak, Murat bağı, Palu, Beyhan ve Suveren istasyonları mevcuttur.

Su yolu taşımacılığı[değiştir | kaynağı değiştir] Keban Baraj Gölü üzerinde Elâzığ – Pertek, Elâzığ – Çemişgezek, Elâzığ – Ağın ve Baskil – Malatya arasında ulaşım feribotlarla sağlanmaktadır.Ayrıca Elâzığda turizm sektöründe son yıllarda gelişmeye başlamıştır.Mavi bayraklı Sivrice gölü kıyısındaki turistik tesisleri ayrıca kış turizminin bölgedeki en güzel örneği olan Hazarbaba kayak merkezi göl manzarasına sahip bir kayak merkezidir.Özellikle Harput’daki yazın serin kışın ise sıcak olma özelliğine sahip Buzluk Mağaraları, Keban Barajı, gezilip görülmesi gereken yerler arasında yer alır.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ, eğitim alanında tarih boyunca çevre il ve bölgelerin merkezi konumu olmuş; eski Harput’a Amerikan Kolejleri ve diğer yabancı kolejler, Kur’an ve ilim eğitiminin verildiği medreseler kurulmuştur. TUİK 2014 verilerine göre ilin okur-yazar oranı %96’dır (401.954 kişi).[43]

Fırat Üniversitesi[değiştir | kaynağı değiştir] Fırat Üniversitesi logo.png
Fırat Üniversitesi, ilk olarak 1967 yılında Elazığ Yüksek Teknik Okulu olarak açılmıştır. Aynı yıl içinde Ankara Üniversitesi Senatosu’nun Elazığ Veteriner Fakültesi’nin kurulmasını öngören kararı Millî Eğitim Bakanlığınca onaylanmıştır. Teknik Yüksek Okul, 1184 Sayılı Kanunla 1969 yılında Elazığ Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi’ne (EDMMA) dönüşmüş, Veteriner Fakültesi de 1970 yılında Ankara Üniversitesi’ne bağlı olarak öğretime açılmıştır. Kuruluşu 11 Nisan 1975 tarih ve 1873 Sayılı Kanunla gerçekleşen Fırat Üniversitesi’nin çekirdeğini Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi oluşturmuştur. 1975–1976 eğitim öğretim yılında Fen-Edebiyat Fakülteleri’nin de ilavesiyle üniversite, eğitim ve öğretime üç fakülte ile başlamıştır. EDMMA (Elazığ Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi) ise Mühendislik Fakültesi’ne dönüştürülerek üniversite bünyesinde yer almıştır.

Fakülteler
Eğitim Fakültesi
Fen Fakültesi
İnsani Ve Sosyal Bilimler Fakültesi
İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi
İlahiyat Fakültesi
İletişim Fakültesi
Mühendislik Fakültesi
Su Ürünleri Fakültesi
Teknik Eğitim Fakültesi
Teknoloji Fakültesi
Mimarlık Fakültesi
Diş Hekimliği Fakültesi
Tıp Fakültesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi
Veterinerlik Fakültesi
Spor Bilimleri Fakültesi
İlçeler[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ ilçeleri
2010 TUIK verilerine göre ilde merkez ilçeyle beraber 11 ilce, 15 belde ve 546 köy vardır. İlçeler şöyledir:

Ağın
Alacakaya
Arıcak
Baskil
Elâzığ
Karakoçan
Keban
Kovancılar
Palu
Sivrice
Maden
Ağın[değiştir | kaynağı değiştir] Ağın’ın tarihinin MÖ 16.-17. yüzyıllarda yöreye yerleşen Hurrilere kadar uzandığı bilinmektedir. Yörede hakimiyet kuran çeşitli kavimlerin egemenliğinde kalan Ağın, 1071 yılından sonra Türklerin Anadoluya girmesiyle 1115-1234’e kadar Artukoğulları yönetiminde kalmış, 1514 Çaldıran Savaşı’ndan sonra Osmanlı topraklarına katılmıştır.1954 yılında Elâzığ’a bağlı olarak bir ilçe olmuştur. Elâzığ ilinin Kuzeybatısında bulunup İl’e uzaklığı 77 km’dir. Ağın doğudan Çemişgezek, batıdan Arapgir, güneyden Keban, kuzeyden yine Arapgir ve Kemaliye ile çevrilidir. Yüz ölçümü 526 metrekare olup kuzey yönünde Hekemat Tepesi, güney yönünde Osman Tepesi, batı yönünde ise Aliuşağı tepelerinin arasında küçüklü büyüklü dereler arasına yerleşmiştir. Dereleri sulak olduğundan yeşilin her rengine rastlamak mümkündür. Elâzığ’dan 77 km uzaklıkta olan Ağın’a ulaşım karayolu ile yapılmakta olup, Keban Baraj gölü üzerinden de feribotla sağlanmaktadır.

Alacakaya[değiştir | kaynağı değiştir] Alacakaya, 1991 yılında kurulmuştur.[44] Doğuda Arıcak, batıda Maden, güneyde Ergani ve Dicle, kuzeyde ise Palu ilçeleri yer almaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.150 m olup, yüzölçümü 318 km²’dir. İlçe merkezi bir tepe üzerine kurulmuştur. Karasal iklimin hüküm sürdüğü bölgededir. Kışları karlı ve soğuk, yazları kurak ve sıcak geçer. İlçe adını bölgede bulunan kromla Türkiye’ye duyurmuştur. 1915 yılına rastlayan bu olayı Maden Yüksek Mühendisi Abdullah Hüsrev gerçekleştirmiştir

Keban[değiştir | kaynağı değiştir]

Keban Barajı

Keban, Elâzığ’ın batısında ve merkez ilçeye 46 km uzaklıktadır. İlçenin doğusunda Elâzığ, batısında Malatya’nın Arapgir ilçesi, kuzeyinde Tunceli’nin Çemişgezek’i, kuzeybatısında Ağın, güneyde ise Baskil ilçesi vardır. İlçenin yüzölçümü 548 km²’dir. İlçede bulunan Keban Barajı, Elâzığ ilinin Keban ilçesinde, Fırat Nehri üzerinde, 1965-1975 yılları arasında inşa edilmiş olan elektrik enerjisi üretimi amaçlı barajdır. Beton ağırlık ve kaya dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 16.679.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 210,00 m, normal su kotunda göl hacmi 31.000,00 hm³ normal su kotunda göl alanı 675,00 km²’dir.

Karakoçan[değiştir | kaynağı değiştir] 1936 yılında ilçe olmuştur. İlçenin bugün itibariyle 1 beldesi, 2 bucağı, 88 köyü, 5 mezrası bulunmaktadır. Karakoçan’a bağlı tek belde olan yerleşim yeri Sarıcan adını taşımaktadır. Sarıcan Beldesi iki mahalleden oluşmaktadır. Bunun dışında Çan ve Başyurt adıyla iki adet bucağı bulunmaktadır. Karakoçan, merkezinde tarihi yönden önem taşıyan herhangi bir yerleşim birimi olmamasına karşın; yakın köylerinde ve civarında tarihi yönden önem taşıyan birçok yerleşim birimi bulunmaktadır. Bunların başında Karakoçan ilçesi ile Mazgirt ilçesi (Tunceli) sınırını teşkil eden Peri çayı üzerinde yapılmış olan ve ilçeye 12 km uzaklıkta bulunan Bağin Kalesi gösterilebilir. Ayrıca ilçeye bağlı birçok köyde bulunan tarihi kiliselerde diğer eserler olarak karşımıza çıkmaktadırlar. İlçede, Peri Çayı kenarında bulunan Golan kaplıcalarını her yıl binlerce kişi sağlık amacıyla ziyaret etmektedir. Yine ilçe merkezinde Kalecik Barajı Çamlığı, Beyaz Çeşme Mesire Yeri, Güzelbaba Ormanı yaz aylarında halkın rağbet ettiği dinlenme yerleridir.

Palu[değiştir | kaynağı değiştir]

Palu Kalesi

Palu, ikisi kasaba diğeri merkez olmak üzere 3 belediye, 35 köy ve onlara bağlı 30 mezradan oluşmaktadır. Güneyde Arıcak ve Alacakaya Elâzığ il merkezi, kuzeyde Kovancılar ilçesi ile komşudur. Tarihi milattan önceki yıllara dayanır. Bölgede bilinen en eski kavimler Hurriler, Hititler ve Urartulardır. Özellikle Tuşba (bugünkü Van) şehri olan Uratula’da Urartu Kralı Menaus’a ait taş kitabe vardır. Bu kitabeden Palu’ya Sebitaruas, Harput çevresinine de Surani adı verildiği öğrenilmektedir. Sophene Krallığının başkentliğini yapan ilçe, Sophene Krallığından MÖ. 300 yıllarda yazılmış olan ve halen İranın kuzeyinde bulunan Darius kitabelerinde de bahsedilmektedir. Tarihi kalıntılarından bir tanesi Palu Kalesi’dir.

Kovancılar[değiştir | kaynağı değiştir] Kovancılar, Elazığ ilinin en büyük ilçesidir. Yörenin tarihi milattan önceki yıllara dayanır. 1934 yılında Romanya ile Türkiye arasında yapılan mübadele anlaşması çerçevesinde orada bulunan Türk Ahaliden 300 hanelik bir kafile yerleştirilmek üzere Elâzığ iline nakledilmiştir. Mevsimin kış olması nedeniyle önce civar köylerde geçici iskana tabi tutulan Göçmenler daha sonra şimdiki İlçe Merkezine yerleştirilmiştir. 1935 yılının İlkbahar ayında 300 hanelik köyün temeli atılmıştır. Zamanın şartlarına göre duvarları kerpiçten ve çatıları kargirden yapılan evlerin inşaatları kısa zamanda tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilmiştir. Söz konusu bu yeni yerleşim yerine Göçmenlerin Romanya’da ikamet ettikleri köy olan Kovancılar’ın adı verilmiştir. 1935 yılında tamamen boş bir arazi üzerine kurulmuş bulunan Kovancılar’ın imar planı zamanın imkânları ile en iyi şekilde hazırlanmış olup, Elâzığ İlinin örnek bir yerleşim alanı olmuştur. 1968 yılında Belediye Teşkilatı kurulmuş olup, daha sonra 19.06.1987 tarih ve 3392 Sayılı Kanun ile ilçe Statüsüne kavuşmuştur.

Sivrice’nin akşam görünümü

Sivrice[değiştir | kaynağı değiştir] Sivrice, 1936 yılı Şubat ayı içerisinde Dedeyolu köyünde kurulmuştur. 1938 tarihinde şimdiki yeri olan Hazar Gölü sahiline nakledilmiştir. İlçenin kuruluş tarihi çok eski olmamakla birlikte göl içinde bulunan adacıkta ve devamında eski bir yerleşim yeri mevcuttur. Hangi tarihte kimlerin yaşadığı kesin olarak tespit edilememiştir. Adacıkta yıkılmış halde bir manastır, devamında da su içinde büyük bölümü sağlam halde evler ve diğer yapıların kalıntıları vardır. Son yıllarda çevre illerin önemli bir turizm merkezi olan ve olma yolunda gelişmeler kaydeden Sivrice ilçesinde yaz aylarında halkın günü birlik olarak tatil yapabileceği mesire yerleri ve çadır kent yerleri mevcuttur.

Önemli Yerler ve Yapılar[değiştir | kaynağı değiştir] Tarihi Yerler[değiştir | kaynağı değiştir] Harput Antik Kenti[değiştir | kaynağı değiştir]

Harput’un akşam görünümü (Kasım 2015)

Şimdiki Harput Mahallesi sınırlarında bulunan Harput Antik Kenti, Elâzığ’ın ilk yerleşim yeridir. Mevcut tarihi kaynaklara göre Harput’un en eski sakinleri M.Ö. 2000’li yıllarından itibaren Doğu Anadolu’ya yerleşen Hurriler’dir. Hurriler’den sonra bölge Hitit hakimiyeti altına girmiştir. Çok uzun sürmeyen Hitit hakimiyetinden sonra M.Ö. 9. yüzyıldan itibaren Doğu Anadolu’da devlet kuran Urartular Harput’da uzun süre hüküm sürmüştür. Günümüzde antik kentte birçok medeniyete ev sahipliği yapmış tarihi kalıntı ve doğal yapılar bulunmaktadır.

Harput Kalesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Harput Kalesi

Urartular tarafından dikdörtgen bir plan üzerine kurularak yapılmış olan mimari yapıdır.[45] Şu anki Elâzığ il sınırları içerisindeki tarihi Harput Mahallesinde bulunmaktadır. Kale, iç ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.[45] Rivayete göre yapımında kullanılan harca su yerine süt eklenmiştir bu nedenle Süt Kalesi olarak da adlandırılır.[45] Yine bir rivayete göre, Süt Kalesi harcında su yerine süt kullanılma sebebi dönemde yaşanan su kıtlığı olduğu söylenir. Kale, M.Ö. 8. yüzyılda Urartu Krallığı tarafından inşa edilmiştir. M.Ö. 6.yüzyıldan itibaren Pers hakimiyeti altına girmiştir.[45][46] M.Ö. 1. yy ile M.S. 11. yy arasında Part, Roma, Sasani, Bizans ve Abbasiler ve 11. yüzyılın sonuna kadar Bizans hakimiyeti altında devam etmiştir.[45][46] 1085 yılında Çubukoğulları, 1112 yılında Artukoğulları, 1234 yılında Selçukluların egemenliği altında kalmıştır.[45][46] Kale, Artuklu Beyi Belek Gazi’nin ve Selçuklu Beyi Alaeddin Keykubad’ın hükumet merkezi olmuş, 1366 yılında Dulkadiroğulları ve Akkoyunlu Devletleri arasında mücadelelerden dolayı sık sık hakimiyet değişikliği yaşanmıştır.[45] Kale 1465 yılında Akkoyunlu hükümdarı Hasan Bahadır Han tarafından ele geçirilerek Akkoyunlu idaresine alınmıştır. Harput Bölgesi ve Kalesi 1515 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı İmparatorluğu’nun idaresine alınmıştır. İç kale ve dış surlar olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Dörtgen planlı kalenin girişi, doğuda Harput yönündedir. Konumu itibariyle Elazığ Ovasına hakim bir bölgede inşa edilmiştir. Günümüzde yapılan kazı çalışmalarında içinde çeşitli zindanlar, yaşam ve tedavi alanları bulunmuştur.[45]

Hamam ve Kaplıcaları[değiştir | kaynağı değiştir] Hoca Hasan Hamamı
İki giriş kapısı olan soyunma, ılıklık ve yıkanma bölmelerinden oluşmuş Harput’ta bulunan kubbeli tipik Osmanlı hamamlarındandır.[47]

Cimşit Bey Hamamı
Harput’ta tarihi Sarahatun Camii yanında bulunan Yavuz Sultan Selim dönemi sipahisi Cimşit Bey tarafından 16. yüzyılda yaptırılmış kare planlı soyunma ve kubbe örtülü yıkanma bölmesi bulunan Osmanli Mimarisi’nin görüldüğü tarihi hamamlardandır.[48]

Kolan Kaplıcası
Kolan (Golan) Kaplıcası, Elâzığ’ın Karakoçan ilçesine 18 km uzaklıktaki Kolan’da bulunmaktadır. Mide, karaciğer, kadın ve cilt hastalıklarına olumlu etkisi olduğu bilinmektedir.[49][50]

Dabakhane Kaplıcası
Hatput Kalesi’nin kuzeyinde yer alan 410 mg iletkenliğe, 7.9 PH ve 50 santigrat derece sıcaklık değerlerine sahip suyu ile mide, bağırsak, karaciğer hastalıklarına ve ruh ve sinir hastalarına olumlu etkisi olduğu bilinen kaplıcadır.[50][51]

Cami ve Türbeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulu Caminin eğri minaresi.

Mansur Baba Türbesi

Ulu Camii
Harput’ta Artuklu Hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından H. 551 (M. 1156-1157) yılında yaptırılan camii, Anadolu’daki en eski ve en önemli yapılardan birisidir. Cami; dikdörtgen planlı, dışa kapalı görünümlü olup, minaresinin eğri durumda oluşu ve tuğlalarının süsleme öğesi olarak kullanılması bakımından ilgi çekicidir. Harim son cemaat ve avlu olmak üzere üç bölümden yapılmıştır. Caminin iç duvarları kemerlerle birbirine bağlanmıştır. Cami halen ibadete açıktır.caminin minaresi yaptırılmasına rağmen eğri duruma geri dönmüştür.

Sarahatun (Sarayhatun) Camii
Akkoyunlu devrine ait cami, Akkoyunlu Hükümdarı Bahadır Han’ın (Uzun Hasan) annesi Sara Hatun tarafından 1465 yılında mescit olarak yaptırılmıştır. 1585 yılında tamir edilmiş, 1843 yılında da yapılan onarımla bugünkü halini almıştır. Cami, kare planlı olup orta kısmının üzeri dört kalın sütuna dayanan kubbe ile kenarları ise tonozla örtülüdür. Mihrap sade bir iniş halindedir. Minberi, taş işçiliğinin güzel örneklerindendir. Minaresi iki renk kesme taştan yapılmıştır.

Kurşunlu Camii
Harput’ta Osmanlı devri camilerinin en güzel örneklerinden biridir. 1738-1739 yıllarında yapılmıştır. Cami, kare yapılı, üzeri büyük bir kubbe ile örtülü ve kubbeye giriş trompludur. Kubbe kasnağında dört penceresi olup, mihrabı sade bir niş biçimindedir. Son cemaat mahalli üç kubbelidir. Kubbelerin üzeri kurşunla kaplıdır. Harim kapısı yonca şeklinde olup, minaresi kesme taştan yapılmıştır.

Alacalı Camii
Harput’ta Kitapçıgil parkının girişinde bulunan camide çeşitli yapı devirlerinin izleri görülmektedir. Küçük ebatta ve dikdörtgen planlıdır. Artukoğulları döneminde yapılmasına karşılık, 19. yüzyılda büyük bir onarım görmüştür. Tavandaki ahşap işçiliği, bu devrin onarımına aittir. Caminin kapısı batıda yer almakta olup, bir yonca yaprağı şeklindedir. Kapı üzerinde merdiven ve minare bulunmaktadır. Minare, şerefeye kadar sıra ile siyah-beyaz taşla, şerefe ise dama şeklinde, siyah-beyaz kesme taşla örülüdür.

Ağa Camii
Harput’a girişte ana yolun solunda yer alan cami’nin kubbesi çökmüş olup, yalnızca zarif minaresi ayaktadır. Minare kare kaideli ve sekizgen gövdelidir. Harput Müzesindeki kitabesine göre 967 H. (1559 M.) yılında Pervane Ağa tarafından inşa edilmiştir. Cami aslına uygun olarak restore edilerek ibadete açılmıştır.

Merkez Camii
Palu ilçesindedir. Dikdörtgen planlı ve düz damlıdır. İçten sütunlarla ve payelerle üç nefe ayrılmıştır. Mihrap taş işçiliği yönünden ilgi çekicidir. Yeşil sırlı tuğla ile örülmüştür. Palu kalesi özelliğini kaybetmeden günümüze gelmiş ender kalelerden biridir.

Keban Barajı

Hazarbaba Dağı Kayak Merkezi

Arap Baba Mescidi ve Türbesi
Selçuklu hükümdarlarından IV. Kılıçarslan’ın oğlu, III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında H. 678 yılında inşa edilmiştir. Minaresi dıştan türbe ile mescidin tam orta kısmına gelen bölümde yapılmıştır. Kapısı mescidin içindedir. Kaidesi alttan beş sıra taş üstünde alçı ve sıva izi görülen ve hemen hiçbir Selçuklu Mescidinde bulunmayan, emsalsiz sırça bordürlüdür. Mescit kare planlıdır. Selçuk üçgenleri ile kubbeye geçilir. Kubbe içinin kornişlerinin çinili olduğu bilinmektedir. Korniş ve çinilerle düzenlenen mihrabın üst kısmı, beş dişlidir. Büyük kemeri vardır. Arabesk plament ve su yolludur.

Fetih Ahmet Baba Türbesi
Harput’a 2 km uzaklıkta olup, kaya üzerine inşa edilmiş türbenin yanında mescidi bulunmaktadır. Türbe altıgen planlı, üst kısmı sonradan yapılmış, yalnız cenazelik kısmı mevcuttur. İçinde büyük bir sanduka bulunmaktadır.

Mansur Baba Türbesi
Harput’ta kaleye giden yolun solunda bulunan türbe, sekizgen planlı olup, kesme taşlardan yapılmış kaide kısmı vardır. İki katlı anıtsal bir yapı olduğu bilinen türbenin üst örtü sistemi sonradan yapılmıştır. İçerisinde Mansur Baba, zevcesi, oğlu ve kızına ait olduğu bilinen dört sanduka bulunan türbenin Artukoğulları devrine ait olduğu ihtimali kuvvetlidir.Halen yaşamakta olan torunu araştırmacı yazar M.Avnullah Özmansur İstanbul’da yaşamaktadır.

Barajlar[değiştir | kaynağı değiştir] Keban Barajı[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: Keban Barajı ve Hidroelektrik Santrali
Elâzığ’ın Keban ilçesinde bulunan, 1964 yılında inşaatına başlanmış, 1974 yılında dört ünite ile üretime başlayan ve 1981 yılı itibariyle tam kapasite elektrik üretimine başlamış olan Fırat Nehri üzerine kurulmuş Cumhuriyet Tarihi’nin ilk ve önemli barajlarındandır.[52]

Cip Barajı[değiştir | kaynağı değiştir] Cip Çayı üzerine, 1965 yılında sulama amacı ile inşa edilen; toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 446.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 23,00 metredir. Normal su kotunda göl hacmi 7,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 1,10 km²’dir. 1.100 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

Kış Turizmi[değiştir | kaynağı değiştir] Hazarbaba Kayak Merkezi[değiştir | kaynağı değiştir] Elazığ’ın Sivrice ilçesinde, Hazar Gölü kıyısında bulunan 2.347 metre yükseklikteki Hazarbaba Dağı’na kurulu kayak merkezidir.[53] 6 km stabilize dağ yolu ile ulaşım sağlanmaktadır.[53]

Sosyal Aktivite[değiştir | kaynağı değiştir] Kültür Park[değiştir | kaynağı değiştir] Elâzığ’da, batıda Elazığ Atatürk Stadyumu, doğuda şehir merkezi, kuzeyde Fırat Üniversitesi, güneyde Sürsürü ve Olgunlar mahallelerinin bulunduğu 170.000 metrekarelik alana kurulu sosyal eğlence alanıdır. 170.000 metrekarelik toplam alanın; %61.8’ini yeşil alan, yüzde 24.7’si gezi alanı, çocuk parkları, bisiklet sürüş alanları, servis yolları ve otopark, %10’u göletlerden oluşurken; toplam alanın % 3.5’lik kısmını kapsayan bir alanda çok amaçlı toplantı salonu, cami, kafeterya, kule lokanta, spor salonları, güvenlik ofisi, engelliler merkezi gibi sosyal alanlar yer almaktadır.[54] Kültür Park alanının %61.8 gibi büyük bir kısmını yeşil alan ve %10’luk kısmını göletler oluşturmaktadır. Göletler ve yeşil alanlar çevresinde seyirlik bank, oturma alanları ve köprüler yer almaktadır.[54] Alanda mini amfi, toplantı salonları yer almaktadır.

Medya[değiştir | kaynağı değiştir] Yerel TV kanalları[değiştir | kaynağı değiştir] Şehir’de yayın yapan 4 yerel TV kanalı vardır. Elâzığ’dan yayın yapan Kanal Fırat ve Kanal 23, uydu aracılığı ile tüm yurtta ve Avrupa’da izlenebilmektedir. Bunun dışında birçok yerel gazete yayın hayatını sürdürmektedir. Elâzığ’da 12 adet yerel radyo kanalı bulunmaktadır.

Kanal Fırat
Kanal 23
Kanal E
Fırat TV (Fırat Üniversitesi)
Yerel radyo kanalları[değiştir | kaynağı değiştir] Ezgi FM (88.0)
FM 23 Elâzığ (88.5) & (93.5)
Radyo Fırat (Fırat Üniversitesi) (89.2)
Radyo E (90.2)
Radyo 2000 (90.8)
Radyo Hazar (92.0)
Elazığ Mavi Radyo (95.4)
Radyo Kulüp (96.0)
ERT FM (96.8)
Elazığ Işık Radyo (97.3)
Yağmur FM (99.0)
Hit FM (99.9)
Elâzığ Polis Radyosu (104.0)
Yerel gazeteler[değiştir | kaynağı değiştir] Keban Gazetesi
Kapı Dergi
Ayışığı Gazetesi
El Aziz Gazetesi
Elâzığ Artı Eksi Haber Gazetesi
Elâzığ Star Haber Gazetesi
Elâzığ Polis Haber Gazetesi (Elâzığ Emniyet Müdürlüğü tarafından çıkarılan aylık gazete)
Elâzığ Star Haber Gazetesi
Elâzığ Yeni Ufuk Gazetesi
Elâzığ Yeniçağ Gazetesi
Gazete Elâzığ
Günışığı Gazetesi
Nurhak Gazetesi
Turhan Gazetesi
Uluova Gazetesi
Elâzığ Son Baskı Gazetesi
Şehir Gazetesi
Kardeş Şehirler[değiştir | kaynağı değiştir] Kardeş şehir, kentlerin yerel yönetimleri aracılığıyla yabancı ülke kentleri ile kurdukları resmi dostane ilişkiyi ifade etmektedir. İl Meclisi’nce alınan karar ile kurulan kardeş kent ilişkisi, içerisinde bulunduğumuz küreselleşme sürecinde uluslararası gelişmeler açısından oldukça önemli bir olguyu ifade etmektedir. Kurulan kardeş kent ilişkileri ile sosyo-kültürel, ekonomik, eğitim, sağlık, ticaret, turizm, yerel yönetim hizmetleri ve spor gibi konularla tarafları ilgilendiren diğer alanlarda, iki kentin ilgili birimleri arasında iletişim ve koordinasyonu sağlayarak bilgi/deneyim alışverişi ve işbirliğinin geliştirilmesini amaçlamıştır. Sonuç olarak, iki şehir arasında karşılıklı anlayış, dostluk ve barışın güçlendirilmesi amacıyla; tarihi, kültürel, sosyal ve coğrafi açıdan Elâzığ ile benzerlikleri olan birçok yabancı şehir ile kardeş kent antlaşmaları imzalanmıştır. Elâzığ’ın toplam 5 tane kardeş şehri vardır: